Ở trẻ nhỏ và người già, hệ thần kinh chưa hoàn thiện hoặc bị suy nhược, làm cho phản xạ đóng nắp thanh thiệt không được tốt, dẫn đến dễ bị sặc thức ăn. Thói quen nguy hiểm của cha mẹ, ông bà, người giúp việc ở Việt Nam mình là cho trẻ vừa ăn vừa cười đùa, ăn vội vàng hay việc phụ huynh bóp mũi con ép phải há miệng bón thức ăn… rất dễ gây sặc (thức ăn không đưa vào đường tiêu hóa mà đưa sang đường thở).

Triệu chứng sặc như thế nào?

Bột hoặc cháo xay nhuyễn có độ quánh rất cao, nút lấy toàn bộ đường thở, có thể làm cho trẻ khó thở, tím tái rồi tử vong. Biểu hiện ngay thức thì xuất hiện sau lúc đút bột vào miệng trẻ: trẻ đột nhiên ho sặc sụa, tím tái rồi có cơn ngừng thở, có thể tử vong ngay sau 5 -10 phút. Khi tai nạn xảy ra, người trông trẻ phải biết cách xử trí kịp thời và đúng cách; nếu không, bệnh nhi có thể tử vong trong vòng 5 -10 phút.

Làm gì khi phát hiện bé bị sặc ?

• Khi phát hiện trẻ sặc, khó thở, tím tái: nhanh chóng đặt trẻ nằm sấp, đầu trẻ trên cánh tay.
• Dùng lòng bàn tay vỗ mạnh 5 lần liên tục vào lưng trẻ, ở vị trí giữa 2 xương bả vai.
• Sau đó lật trẻ lại quan sát.
• Nếu trẻ khóc được, hết tím tái, chuyển đến bệnh viện hoặc cơ sở y tế gần nhất để bác sĩ tiếp tục theo dõi.

Sau khi cấp cứu vẫn còn tím tái thì sao?

• Nếu trẻ vẫn còn tím tái, ấn ngực trẻ bằng cách thức dùng ngón trỏ và ngón giữa ấn vào nửa dưới xương ức, cụ thể là trên xương ức và dưới đường nối hai vú. Ấn mạnh xuống 5 lần liên tiếp.
• Sau đó quan sát, nếu trẻ còn khó thở thì làm lại động tác trên lần 2. Làm 6 lần liên tiếp.
• Kinh nghiệm cho thấy nếu như đúng kỹ thuật, chỉ cần làm 1-2 lần là dị vật bị tống ra ngoài. Nếu trẻ hồng hào, chuyển đến bệnh viện hoặc cơ sở y tế gần nhất để bác sĩ tiếp tục theo dõi.

Trẻ nguy kịch, ngưng tim ngưng thở?

Trường hợp trẻ ngưng tim, ngưng thở, cần chóng vánh tiến hành thổi ngạt và ấn tim.

• Thổi ngạt bằng phương pháp để trẻ nằm ngửa, ngửa đầu trẻ ra nhằm khiến cho đường thở thông thoáng.
• Sau khi hít 1 tương đối thật sâu, người cấp cứu áp miệng luôn qua mũi + mồm trẻ thổi mạnh vào.
• Trong lúc thổi, quan sát lồng ngực trẻ có lên xuống hay không, nếu như có thì chứng tỏ đã thực hiện đúng kỹ thuật, đường thở thông thoáng.
• Thổi liên tiếp 2 cái.

Cách thức ấn tim thế nào ?

• Dùng 2 ngón cái đặt chồng lên nhau, những ngón khác ôm ngực bé, đặt dưới đường nối 2 vú.
• Ấn 100 lần/phút. Nên thực hiện kết hợp hà hơi thổi ngạt và ấn tim, thực hành 5 lần ấn tim + một lần thổi ngạt (trước đó đã thổi 2 cái).
• Vừa tiến hành thao tác, vừa chuyển bé đến bệnh viện hoặc cơ sở y tế gần nhất để cấp cứu.
• Trên đường chuyển viện phải liên tục ấn tim và thổi ngạt, bởi nếu không làm, não sẽ thiếu ôxy, không cấp cứu được.

Với những kiến thức về cách xử lý khi trẻ bị sặc sữa, bột, cháo trên đây, chúng tôi rất hy vọng những người mẹ, những người giúp việc nhà có thể xử lý bình tĩnh khi sơ cứu trẻ bị sặc sữa, cháo, bột. Chúc các em bé của chúng ta luôn thật mạnh khỏe.

~st~